Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο  στην αρχαία Αίγυπτο το ψωμί ζυμωνόταν με τα πόδια, κάτι που συνεχιζόταν ως τις αρχές του αιώνα μας σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και της Ευρώπης. Τα πρώτα οργανωμένα αρτοποιεία εμφανίστηκαν στη Ρώμη επί αυτοκράτορα Τραϊανού το 97 – 117 μ.Χ. 

Στην αρχαία Αίγυπτο το ψωμί είχε περίοπτη θέση στην κοινωνία και στην οικογένεια. Το να δει κανείς λευκό ψωμί στον ύπνο του ήταν καλό σημάδι, ενώ με βάση διδακτικά κείμενα τα παιδιά θα έπρεπε να προσφέρουν στη μάνα τους ψωμί. Επίσης λόγω του μεγάλου σεβασμού προς το ψωμί, ο Osiris έγινε ο θεός του σιταριού, και το ψωμί χρησιμοποιήθηκε πολλές φορές αντί  χρημάτων. Οι εργαζόμενοι που έχτισαν τις πυραμίδες πληρώθηκαν σε ψωμί. 

Η συνηθισμένη τροφή των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι ήταν λιτοδίαιτοι, ήταν χορταρικά, ψωμί, τυρί κι ελιές. 

Στην μηκυναϊκή εποχή, κάθε σπίτι έφτιαχνε μόνο του το ψωμί που κατανάλωνε και για το λόγο αυτό είχε το χειροκίνητο μύλο του, που μετέτρεπε το σιτάρι σε αλεύρι. 

Στα μεγάλα Διονύσια όσοι έπαιρναν μέρος, πήγαιναν με καλάθια που περιείχαν κρασί, νερό και ψωμί, που χρειαζόταν για την θυσία. 

Στην αρχαία Ελλάδα, το ψωμί παρασκευαζόταν και ψηνόταν στα σπίτια. Στην αρχαία  Ελλάδα υπήρχαν πολλές ποιότητες ψωμιού όπως ο ζυμίτης που παρασκευαζόταν από αλεύρι, νερό και προζύμι, ο άζυμος, από αλεύρι και νερό, ο σιμιγδαλίτης, από λεπτότατο αλεύρι προερχόμενο από καλής ποιότητας σιτάρι κλπ.  Επίσης οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να βάζουν θαλασσινό αλάτι στο ψωμί για νοστιμιά. 

Από αρχαία κείμενα προκύπτει ότι οι Έλληνες προσέφεραν άρτους στους θεούς, στους οποίους ονόμαζαν θειαγόνους άρτους. Στο ναό της Δήμητρας στην Ελευσίνα, κατά την εορτή των θεσμοφορίων, προσφερόταν στη θεά μεγάλος άρτος από τον οποίο η συγκεκριμένη γιορτή ονομαζόταν μεγαλάρτια. 

Στους γάμους,στην αρχαία Μακεδονία, οι Μακεδόνες, αφού έκοβαν το ψωμί, δοκίμαζε και τις δύο μερίδες ο μέλλων σύζυγος. Έτσι έγινε και στον γάμο του Μ. Αλεξάνδρου με τη Ρωξάνη. 

Την αρχαία εποχή η  Κύπρος ήταν μία από τις σιταποθήκες του ελληνικού κόσμου. Κατά τα λεγόμενα του Πλίνιου, το στάρι της Κύπρου έδινε ένα περίφημο καστανόξανθο ψωμί

Στη Ρώμη το ψωμί έγινε δημοφιλές και το 500 π.Χ. και οι ευκατάστατοι Ρωμαίοι επέμεναν στο ακριβό λευκό ψωμί. Το ψωμί είχε σημαντική θέση και στους γάμους στη Ρώμη. Στις τελετές του γάμου στην αρχαία Ρώμη, οι δύο οικογένειες που ενώνονταν έτρωγαν ψωμί μαζί. 

Κατά το Διογένη το Λαέρτιο (Διογένης Λαέρτιος, 9, 7, 43) η μυρωδιά από φρέσκο ζεστό ψωμί, κράτησε στη ζωή το σοφό Δημόκριτο τρείς μέρες ώστε η αδερφή του να πάρει  μέρος στη γιορτή των  Θεσμοφορίων, προς τιμή της Δήμητρας.  Ετσι, ο Δημόκριτος “φιλοξένησε το θάνατο σπίτι του για τρεις μέρες και τον κέρασε – πρόσφερεφρέσκο ζεστό ψωμί”. 

Στο γερμανικό Μουσείο Ψωμιού που λειτουργεί στην πόλη Ουλμ, τα ωραιότερα εκθέματα είναι τέσσερα ελληνικά ειδώλια του 5ου αιώνα π.Χ., προερχόμενα από τη Βοιωτία, με γυναικείες μορφές. Στα ειδώλια εικονίζεται το άλεσμα του σταριού σε γουδί, το πλάσιμο της ζύμης, το ψήσιμο του ψωμιού και οι άρτοι έτοιμοι προς πώληση και βρώση. 

Στην προσευχή που έδωσε ο ίδιος ο Χριστός, υπάρχει αίτημα για τον άρτον τον επιούσιον. Στο Μυστικό Δείπνο ο Χριστός ευλόγησε τον άρτο και τον ομοίωσε με το Σώμα Του. Η ευλάβεια των ανθρώπων απέναντι στο καθημερινό ψωμί που ποτέ δεν πετούν δείχνει τη σημασία του στη διαβίωση αλλά και στη θρησκευτική ζωή. 

Είναι η πηγή από την οποία ο άνθρωπος αντλεί τα βασικότερα θρεπτικά συστατικά. Είναι η καθημερινή τροφή ανθρώπων και ζώων. Είναι η προσφορά-ευχαριστία στο Θεό, γιατί και «σήμερα έχουμε ψωμί να φάμε». Είναι το «αντίδωρο», δηλαδή «αντί των δώρων» της Θείας Κοινωνίας, που ο πιστός παίρνει φεύγοντας από την εκκλησία. Είναι για την ορθόδοξη χριστιανική πίστη το σύμβολο του σώματος του Χριστού. 

Στο καθημερινό ή στο γιορτινό τραπέζι αλλά και σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ως απλό καρβέλι, ως χριστουγεννιάτικη κουλούρα, ως λαμπριάτικο έδεσμα, ως νυφιάτικη προσφορά, το ψωμί είναι άρρηκτα δεμένο με την καθημερινή, τη γιορταστική και τη θρησκευτική ζωή του «παραδοσιακού» Έλληνα